OLEJ RZEPAKOWY
-
WARTOŚCI ODŻYWCZE OLEJU
Wartość energetyczna (kcal/100ml)
819 kcal
Białko (g/100ml)
<0,2 g
Tłuszcz całkowity
- kwasy tłuszczowe nasycone
>90 g
6,92 g
Węglowodany przyswajalne
- cukry
0,17 g
< 0,5 g
Błonnik
< 0,1 g
Najważniejsze substancje biologicznie czynne, zawarte w oleju rzepakowego:
- niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT),
- witamina E,
- tokoferole,
- fitosterole,
- związki fenolowe,
- karotenoidy,
- fosfolipidy,
- polifenole. [1]
Przyjęło się uważać, że olej rzepakowy jest najzdrowszym z olejów. Jest on uznawany za największe bogactwo niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, kwasów omega-3 i omega-6 oraz witaminy E. Kwasy omega-3 oraz omega-6 nie są wytwarzane w organizmie człowieka, dlatego tak istotne jest, aby dostarczać ich z codzienną dietą. Odgrywają one bardzo ważną rolę w organizmie, przede wszystkim jeśli chodzi o ochronę przed chorobami układu sercowo-naczyniowego. [1,3] Regulują m.in. gospodarkę lipidową, obniżając poziom cholesterolu i trójglicerydów we krwi. Co istotne, wpływają one na obniżenie cholesterolu LDL – tzw. „złego cholesterolu”, nie obniżając tym samym frakcji HDL, czyli „dobrego cholesterolu”. [1,2]
Omega-3 i omega-6 zawarte w oleju rzepakowym pełnią ważną rolę w profilaktyce i leczeniu wielu chorób przewlekłych:
– chorób układu krążenia,
– choroby niedokrwiennej serca,
– udaru mózgu,
– nadciśnienia tętniczego,
– niektórych nowotworów: raka piersi, prostaty i jelita grubego. [1,2]
Mają one również wpływ na rozwój mózgu i układu nerwowego, szczególnie u dzieci. Dlatego kobiety ciężarne powinny uwzględnić olej rzepakowy w swojej codziennej diecie – badania wskazują, że kwasy omega-3 wpływają na lepszy rozwój intelektualny dzieci. [1]
Tłuszcze NNKT wspierają również procesy odchudzania, poprzez uwalnianie lipidów z tkanki zapasowej [1], a także oddziałują na układ immunologiczny, działając przeciwzapalnie i przeciwalergicznie [3].
Kolejnym ważnym składnikiem oleju rzepakowego są tokoferole, a przede wszystkim witamina E, która jest bardzo silnym antyoksydantem i może opóźniać procesy starzenia organizmu. Wpływa ona na wyłapywanie wolnych rodników oraz zmniejszanie stresu oksydacyjnego. [1,2,3]
Fitosterole, czyli kolejna grupa związków zawarta w oleju rzepakowym, mają działanie przeciwutleniające w oleju. Wpływają na obniżenie poziomu frakcji LDL – „złego cholesterolu”. [1,2]
Ostatnią istotną grupę związków, wywierających korzystne działanie na organizm człowieka, są polifenole. Współdziałają one z tokoferolami, zapobiegając utlenianiu i psuciu się oleju, oraz wykazują zdolność wychwytywania wolnych rodników.[1]
Podsumowując, składniki zawarte w oleju rzepakowym, wykazują szereg następujących korzyści:
- ochrona przed chorobami układu sercowo-naczyniowego,
- regulacja gospodarki lipidowej,
- obniżanie poziomu cholesterolu LDL i trójglicerydów we krwi,
- pozytywny wpływ na rozwój mózgu i układu nerwowego,
- wspieranie procesów odchudzania,
- działanie przeciwzapalne i przeciwalergiczne,
- opóźnianie procesów starzenia organizmu, poprzez wychwytywanie wolnych rodników.
Bibliografia:
- Marek Gugała, Krystyna Zarzecka, Anna Sikorska, Prozdrowotne właściwości oleju rzepakowego Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin, Postępy Fitoterapii 2/2014, S. 100-103.
- Karol Mińkowski, Stanisław Grześkiewicz, Marzena Jerzewska, ocena wartości odżywczej olejów roślinnych o dużej zawartości kwasów linolenowych na podstawie składu kwasów tłuszczowych, tokoferoli i steroli, ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 2011, 2 (75), 124 – 135
- Małgorzata Wroniak, wartość żywieniowa olejów rzepakowych tłoczonych na zimno, ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 2012, 6 (85), 79 – 92
